Ngày 14/03/2021, Hội thảo “Cùng con đối diện với những cơn gió ngược” đã diễn ra tại Phổ thông Cao đẳng – FPT Polytechnic cơ sở Cần Thơ, với sự tham gia của Tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A và hàng trăm phụ huynh có con đang theo học tại trường. Có thể nói, chủ đề nuôi dạy con cái luôn là nỗi băn khoăn, trăn trở của tất cả các bậc làm cha làm mẹ.
Thấu hiểu tâm lý đó, PTCĐ Cần Thơ đã tổ chức Talkshow chia sẻ kinh nghiệm giáo dục con cái tuổi vị thành niên. Nhằm mục đích giúp cha mẹ thấu hiểu tâm sinh lý tuổi dạy thì của con, rút ngắn khoảng cách giữa các thế hệ, điều tiết mối quan hệ gia đình trở nên sâu sắc và gắn bó hơn nữa.
Nội dung bài viết
Những cơn gió ngược là gì?
Chủ đề chính của buổi tọa đàm là “Cùng con đối diện với những cơn gió ngược” đã không khiến ít các bậc phụ huynh tự đặt ra câu hỏi “Những cơn gió ngược là gì? Có phải tất cả những đứa trẻ đều ít nhất một lần đối diện với cơn gió ngược này”.
Sự phát triển tâm lý của con người luôn gắn liền với sự phát triển thể chất và các nhu cầu sinh lý khác. Nó không chỉ diễn ra trong suốt quá trình sống, mà còn có sự biến đổi rõ rệt giữa các thời kỳ khác nhau. Trong số đó, giai đoạn vị thành niên được xem là khó khăn, phức tạp nhất và cần sự định hướng mạnh mẽ của cha mẹ.
92% trẻ tuổi vị thành niên gặp phải các vấn đề: áp lực stress, khủng hoảng tinh thần, nổi loạn vô cớ, thể hiện thái quá, ngang bướng khó dạy, thích làm theo ý muốn, không quan tâm cảm xúc của người khác,… thậm chí một số trẻ còn tỏ ra thu mình, sống vị kỷ, không muốn nói chuyện hay tương tác xã hội. Những vấn đề vốn dĩ “không bình thường” này lại thường xuyên xuất hiện ở những trẻ “bình thường” đặc biệt là lứa tuổi vị thành niên. Các chuyên gia tâm lý gọi hiện tượng này là "những cơn gió ngược" đối với trẻ tuổi vị thanh niên.
Những cơn gió ngược của con cái có đáng lo ngại?
Có thể nói, trong cuộc đời của mỗi con người “giai đoạn vị thành niên” là có nhiều biến động mạnh mẽ và để lại kỷ niệm đáng nhớ nhất. Biết rằng lứa tuổi này ngang bướng lắm, thích thể hiện bản thân theo hướng “trái chiều” lắm, nhưng ai cũng phải trải qua nó ít nhất một lần trong đời. Không có thời kỳ “bão tố” này làm sao có được một nhân cách trưởng thành và từng trải trong tương lai.
Những cơn gió ngược của lứa tuổi vị thành niên dường như là một điều tất yếu trong xã hội. Tiến sĩ Tâm lý học Tô Nhi A đã khẳng định: “Các bậc phụ huynh đừng suy nghĩ là con cái của mình đang gặp vấn đề bất ổn, trái lại các con đang phát triển theo đúng lứa tuổi của mình. Những cơn gió ngược là hiện tượng tâm lý hết sức bình thường – mà trong đời ai cũng phải trải qua. Thay vì chỉ trích, mắng mỏ, hay cấm đoán tuyệt đối con cái, quý vị hãy đồng hành cùng với con để sớm vượt qua thời kỳ này”.
Không cha mẹ nào có thể yên tâm trước sự trái tính trái nết của con cái; nên không thể thiếu được những lời giáo huấn, mắng mỏ, hay quan tâm một cách thái quá. Người lớn thường cho rằng họ đang làm đúng, nhưng vô hình chung lại làm tổn thương những đứa trẻ. Lứa tuổi vị thành niên cần môi trường giáo dục đúng nghĩa; trong đó gia đình là nơi yêu thương thấu hiểu, trường học là vui chơi và mở rộng hiểu biết. Người lớn (cha mẹ, thầy cô giáo, anh chị,…) chỉ đóng vai trò là người định hướng quan tâm; chứ không phải là người chỉ đạo giám sát trẻ.
Đúng như những cơn gió ngược trong cuộc sống, lứa tuổi vị thành niên sẽ nhanh chóng ập đến rồi cũng nhanh chóng vụt qua. Sau nhiều biến cố xuất hiện, cũng như trải qua quá nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau, trẻ sẽ trưởng thành hơn và tự rút ra kinh nghiệm cho bản thân.
Phương pháp dạy con vị thành niên đúng đắn
Trẻ tuổi vị thành niên thường thể hiện tính cách theo các hướng sau: thích làm chủ mọi thứ của bản thân; thường quyết định mọi thứ theo cảm tính; không muốn sự can thiệp hay hỗ trợ của người lớn (dù đó là sự can thiệp có lợi, theo hướng tích cực nhất). Một số trẻ không ngần ngại có hành động trái chiều như: ngang bướng, nói năng vô lý, quậy phá nghịch ngợm, thích gây gổ bạn bè,… Khi bị cha mẹ chỉ ra lỗi sai thì lập tức chống đối, cãi lời, thậm chí cố ý lặp lại những hành vi không đúng.
Đứng trước hoàn cảnh này, cha mẹ thường tỏ ra bất lực, buồn bã, và không thể dạy dỗ nổi con cái. Rất nhiều người mẹ đã tìm đến Tiến sĩ Tô Nhi A để giãi bày tâm sự. Họ đều có chung nhau cảm xúc đó là “lo lắng”, không biết phải tiếp tục với đứa con của mình ra sao.
Trước khi cung cấp giải pháp thiết thực cho các bậc phụ huynh, Tiến sỹ Tô Nhi Á luôn giải thích thấu đáo căn nguyên vấn đề. Tất cả những vấn đề trẻ vị thành niên gặp phải là tất yếu – tức là nó chắc chắn phải xảy ra. Không thể một lúc mà uốn nắn trẻ theo ý muốn của người lớn. Hơn bao giờ hết, giai đoạn này trẻ vị thành niên đang có cái TÔI rất lớn. Trẻ có thể làm mọi thứ để thể hiện cái TÔI của mình, mặc cho những điều đó hoàn toàn vô lý. Có những trẻ thể hiện sự thu mình, vị kỷ cá nhân, không thích tương tác xã hội – thì đó cũng là 1 dạng cái TÔI của tuổi vị thành niên.
Cha mẹ cần hết sức khéo léo để bước vào thế giới đầy kiêu hãnh này. Thay vì mắng nhiếc, răn đe, ép buộc; cha mẹ nên tìm cách thấu hiểu con cái, định hướng con một cách từ từ và thấm thía. Tiến sĩ Tô Nhi A đã hướng dẫn các bậc phụ huynh sử dụng quy tắc “Bàn tay” để điều tiết mối quan hệ với con cái; rút ngắn khoảng cách thế hệ trong một gia đình. Cha mẹ có thể gần gũi với con cái, coi nhau như những người bạn thân thiết, cùng chia sẻ kinh nghiệm sống và giúp nhau phát triển tốt đẹp hơn.
Tiến sĩ Tô Nhi A là một chuyên gia tâm lý nổi tiếng, đã có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn phương pháp giáo dục con cái thành công. Đến với Hội thảo “Cùng con đối diện với những cơn gió ngược” tại Phổ thông Cao đẳng - FPT Polytechnic cơ sở Cần Thơ, Tiến sĩ Tô Nhi A đã chia sẻ những kiến thức hữu ích nhất về tâm sinh lý lứa tuổi vị thành niên; cung cấp cho các bậc phụ huynh phương thức giao tiếp hiệu quả với con cái; vẫn có thể định hướng cho con các vấn đề (học tập, vui chơi, mối quan hệ xã hội,…) mà không bắt con lãng quên cái TÔI cá nhân.
Phụ huynh nói gì về Hội thảo “Cùng con đối diện với những cơn gió ngược”
Dạy dỗ con cái chưa bao giờ là điều dễ dàng, nhất là khi trẻ bước vào tuổi vị thành niên. Những màu sắc khác nhau của tính cách, cung bậc cảm xúc đa dạng và không ngừng biến đổi khiến cho những đứa trẻ vốn dĩ ngoan ngoãn, hiền lành trở nên “nổi loạn” bất ngờ. Rất nhiều cha mẹ không kiềm chế được cảm xúc đã buông lời nói làm tổn thương trẻ. Trẻ không những không nghe lời, mà còn thêm chống đối và ngày càng thể hiện cái TÔI mạnh mẽ hơn.
Sau khi tham gia Hội thảo, lắng nghe những chia sẻ hữu ích của Tiến sỹ Tô Nhi A, không ít cha mẹ tỏ ra xúc động và thấu hiểu con em mình hơn. Nhiều người mẹ đã bật khóc ngay trong Hội trường vì từ trước tới nay chưa thực sự gần gũi với con. Các bậc phụ huynh thường cư xử với con cái mình theo hướng bề trên, tức là chỉ đạo, áp đặt và muốn bản thân luôn đúng. Chưa có bố mẹ nào thực sự muốn làm bạn với con cái, và cũng chưa có ai thấu hiểu cảm xúc tuổi vị thành niên.
Các phụ huynh tham gia Hội thảo không ngần ngại chia sẻ cảm xúc thật của bản thân. Chị Bùi Thị Quỳnh thừa nhận rằng: “Từ trước đến nay, tôi quá bận rộn với công việc làm ăn; chưa bao giờ tâm sự với con cái quá nhiều. Tôi cứ nghĩ cho cháu môi trường học tập hiện đại, chu cấp đầy đủ vật chất là cháu đã sung sướng. Hóa ra không phải như vậy. Từ năm 14 tuổi trở đi, cháu thường xuyên cãi bố mẹ, không nghe theo lời khuyên của thầy cô giáo, thích đi chơi về muộn. Tôi càng mắng cháu, cháu càng làm tới. Hôm nay nghe được chia sẻ Tiến sĩ Tô Nhi A, tôi vô cùng cảm động. Tôi đã hiểu ra phần nào vấn đề, và sẽ cố gắng gần gũi để thấu hiểu con sâu sắc hơn”.
Anh Lê Tuấn Khanh nói: “Con đến tuổi cứ nghĩ nó bị bạn bè lôi kéo, nên đâm ra tính cách khác lạ. Nói đúng hơn là chẳng giống ai. Hội thảo đã đưa ra những vấn đề hết sức xác đáng, đúng với thực tế các bậc phụ huynh gặp phải. Giáo dục con cái là hành trình dài cần có sự nỗ lực của cả gia đình và Nhà trường. Với sự thấu hiểu lứa tuổi sâu sắc, tôi tin Phổ thông Cao đẳng - FPT Polytechnic sẽ tạo ra môi trường giáo dục thật tốt cho con cái của tôi”.
Những người tham gia Hội thảo đều tỏ rõ vẻ tâm đắc, nhất trí quan điểm của Tiến sĩ Tô Nhi A. Dường như mọi người đã tìm thấy ánh sáng đích thực trên con đường “giáo dục” con cái. Tương lai của con gắn liền với sự trải nghiệm trong quá khứ. Đôi khi trải nghiệm càng nhiều, càng sóng gió, thì tính cách của con sau này càng hoàn thiện. Hội thảo “Cùng con đối diện với những cơn gió ngược” tại Phổ thông Cao đẳng - FPT Polytechnic cơ sở Cần Thơ đã thu được thành công to lớn, là nơi chia sẻ kinh nghiệm nuôi dạy con cái đúng đắn nhất.
